Bệnh Viêm Ruột Hoại Tử Ở Gà: Nguy Cơ & Giải Pháp Bảo Vệ

Bệnh viêm ruột hoại tử là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành chăn nuôi gà. Bệnh này không chỉ gây thiệt hại kinh tế lớn cho người chăn nuôi mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của đàn gà. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng đá gà Savan trực tiếp hôm nay tìm hiểu kỹ về bệnh viêm ruột hoại tử ở gà, từ nguyên nhân gây bệnh đến cách nhận biết và phòng ngừa hiệu quả.

Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà là gì?

Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium perfringens gây ra. Vi khuẩn này tấn công và phá hủy niêm mạc ruột của gà, dẫn đến tình trạng viêm và hoại tử nghiêm trọng. Bệnh thường xảy ra đột ngột và có thể gây tử vong nhanh chóng cho gà, đặc biệt là gà con và gà thịt.

Bệnh viêm ruột hoại tử thường xuất hiện ở gà từ 2 đến 5 tuần tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở gà hậu bị và gà đẻ. Tỷ lệ mắc bệnh có thể lên đến 50% ở gà con và từ 13% đến 37,3% ở gà thịt. Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm và tác động nghiêm trọng của bệnh đối với đàn gà.

Vi khuẩn Clostridium perfringens là loại vi khuẩn gram dương, hình que, có khả năng sinh bào tử. Chúng thường cư trú trong đường ruột của gà và các loài động vật khác. Trong điều kiện bình thường, vi khuẩn này không gây hại. Tuy nhiên, khi có các yếu tố thuận lợi như stress, thay đổi thức ăn đột ngột, hoặc sự xuất hiện của các bệnh khác như cầu trùng, vi khuẩn sẽ phát triển mạnh và gây bệnh.

Triệu chứng và bệnh tích của bệnh viêm ruột hoại tử

Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh viêm ruột hoại tử là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời. Dưới đây là những dấu hiệu chính mà người chăn nuôi cần chú ý:

Triệu chứng lâm sàng

• Gà bị bệnh thường có biểu hiện ủ rũ, bỏ ăn, và xù lông.
• Gà bị tiêu chảy với phân nhiều nước, có màu đỏ, nâu đỏ, hoặc vàng, đôi khi lẫn thức ăn.
• Trong trường hợp cấp tính, gà có thể chết nhanh chóng (từ 1 đến 2 giờ) mà không kịp biểu hiện triệu chứng rõ ràng.
• Tỷ lệ chết có thể lên tới 50% trong đàn gà bị nhiễm bệnh.

Bệnh tích đại thể

Khi mổ khám gà bị bệnh, người chăn nuôi có thể quan sát thấy các bệnh tích điển hình sau:

• Ruột non, đặc biệt là đoạn không tràng và hồi tràng, bị viêm và hoại tử nặng. Niêm mạc ruột xuất huyết, có màu đỏ thẫm hoặc nâu đen.
• Thành ruột non mỏng, dễ nát, và thường giãn to, tích đầy khí.
• Trong lòng ruột có thể thấy chất nhầy màu xám nâu đến vàng xanh, hoặc có màng giả bám chặt vào niêm mạc.
• Gan có màu sắc thay đổi, thường sẫm màu hơn bình thường và có thể xuất hiện các đốm hoại tử màu vàng trên bề mặt.
• Lách và thận có thể sưng to, xuất huyết và có các điểm hoại tử.

Để xác định chính xác bệnh viêm ruột hoại tử, ngoài việc quan sát các triệu chứng và bệnh tích, cần thực hiện thêm các xét nghiệm vi sinh. Phương pháp nhuộm Gram tiêu bản từ niêm mạc ruột sẽ cho thấy sự hiện diện của nhiều vi khuẩn hình que đặc trưng của Clostridium perfringens. Ngoài ra, việc phân lập và giám định vi khuẩn từ mẫu bệnh phẩm cũng là bước quan trọng trong chẩn đoán xác định.

Xem thêm: Nhận Diện & Điều Trị Bệnh Marek: Cẩm Nang Chăm Sóc Sức Khỏe Đàn Gà

Nguyên nhân và đường lây truyền bệnh viêm ruột hoại tử

Hiểu rõ nguyên nhân và cách lây lan của bệnh viêm ruột hoại tử là chìa khóa để phòng ngừa hiệu quả. Dưới đây là những thông tin chi tiết về vấn đề này:

Nguyên nhân chính

Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà chủ yếu do vi khuẩn Clostridium perfringens type A hoặc type C gây ra. Tuy nhiên, sự xuất hiện của bệnh thường liên quan đến nhiều yếu tố phức tạp:

• Stress do môi trường: Nhiệt độ không ổn định, độ ẩm cao, hoặc thông gió kém trong chuồng nuôi có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của gà, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
• Thay đổi thức ăn đột ngột: Việc thay đổi chế độ ăn quá nhanh, đặc biệt là tăng hàm lượng protein hoặc chất xơ, có thể gây rối loạn tiêu hóa và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi.
• Bệnh cầu trùng: Sự xuất hiện của bệnh cầu trùng thường làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm ruột hoại tử, vì nó làm tổn thương niêm mạc ruột và tạo điều kiện cho Clostridium perfringens xâm nhập.

Đường lây truyền

Vi khuẩn Clostridium perfringens có thể lây lan qua nhiều con đường:

• Thức ăn và nước uống bị ô nhiễm: Vi khuẩn có thể tồn tại trong môi trường và lây lan qua thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bẩn.
• Phân: Gà bị bệnh thải vi khuẩn qua phân, làm lây lan trong đàn.
• Môi trường chuồng trại: Vi khuẩn có thể tồn tại trong đất, chất độn chuồng, và các bề mặt trong chuồng nuôi.
• Côn trùng và động vật gặm nhấm: Có thể đóng vai trò như vật chủ trung gian mang vi khuẩn.

Để ngăn chặn sự lây lan của bệnh, người chăn nuôi cần thực hiện các biện pháp vệ sinh nghiêm ngặt:

• Thường xuyên vệ sinh và khử trùng chuồng trại, đặc biệt là sau mỗi đợt nuôi.
• Kiểm soát chặt chẽ nguồn nước và thức ăn, đảm bảo không bị ô nhiễm.
• Xử lý phân và chất thải đúng cách để tránh ô nhiễm môi trường.
• Thực hiện chương trình kiểm soát côn trùng và động vật gặm nhấm trong khu vực chăn nuôi.

Phòng ngừa và điều trị bệnh viêm ruột hoại tử

Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, đặc biệt đối với bệnh viêm ruột hoại tử ở gà. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả:

Phòng ngừa

• Quản lý môi trường chăn nuôi: Đảm bảo chuồng trại thông thoáng, sạch sẽ, và duy trì nhiệt độ, độ ẩm phù hợp cho gà.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Cung cấp thức ăn cân bằng, tránh thay đổi đột ngột về thành phần hoặc lượng thức ăn.
• Tiêm phòng: Thực hiện tiêm phòng vắc-xin cho gà theo lịch trình khuyến cáo của bác sĩ thú y.
• Kiểm soát cầu trùng: Áp dụng chương trình phòng cầu trùng hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm ruột hoại tử.
• Sử dụng probiotics: Bổ sung các chế phẩm probiotic vào thức ăn hoặc nước uống để tăng cường hệ vi sinh đường ruột cho gà.

Điều trị

Khi phát hiện bệnh, cần nhanh chóng áp dụng các biện pháp điều trị:

• Sử dụng kháng sinh: Các loại kháng sinh như oxytetracycline, amoxicillin, hoặc tylosin thường được sử dụng để điều trị. Liều lượng và thời gian điều trị cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
• Bổ sung điện giải: Cung cấp dung dịch điện giải qua nước uống để phòng mất nước cho gà.
• Cải thiện môi trường: Tăng cường vệ sinh chuồng trại, giảm mật độ nuôi nếu cần.
• Điều chỉnh khẩu phần ăn: Giảm lượng protein trong thức ăn và bổ sung chất xơ để hỗ trợ tiêu hóa.

Lưu ý rằng việc sử dụng kháng sinh cần được thực hiện cẩn thận để tránh tình trạng kháng thuốc. Ngoài ra, cần tuân thủ thời gian ngưng thuốc trước khi xuất bán sản phẩm.

Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà là một thách thức lớn trong ngành chăn nuôi gia cầm. Tuy nhiên, với sự hiểu biết đúng đắn về bệnh và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, chăm sóc phù hợp, người chăn nuôi có thể giảm thiểu rủi ro và bảo vệ đàn gà của mình. Hãy luôn chú ý quan sát đàn gà, duy trì vệ sinh chuồng trại, và không ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia thú y khi cần thiết. Với những nỗ lực này, chúng ta có thể xây dựng một ngành chăn nuôi gà khỏe mạnh và bền vững.